Gramatyki współczesnego języka polskiego
  • lepszy niż… i lepszy od…
    28.05.2009
    28.05.2009
    Witam serdecznie,
    chciałabym się dowiedzieć czegoś o etymologii konstrukcji komparatywu w Polskim. Co jest wcześniejsze niż czy od? Czy niż wywodzi się z niżeli / niźli? A z kolei skąd mogą pochodzić te wyrazy, bo ciekawe jest, że zawierają partykułę -li, stosowaną w pytaniach w innych językach słowiańskich i staropolskim.
    Czy we współczesnej gramatyce są jakieś zasady co do stosowania niż / od? Domyślam się, że użycie jak w np. lepszy jak jest potoczne?
  • oczęta i rączęta
    10.12.2003
    10.12.2003
    Dzień dobry!
    Interesują mnie formy deminutywno-pluralne oczęta, nożęta, nóżęta, rączęta. Wiem, że są używane co najmniej od czasu A. Mickiewicza, ale w Gramatyce współczesnego języka polskiego (1984) nie ma o nich ani słowa. Czy dobrze rozumiem, że:
    (1) o innych częściach ciała, oprócz tych trzech, może się mówić w ten sposób (np. uszęta) tylko żartem lub żargonowo?
    (2) te trzy też nie mają ani liczby pojedynczej (*oczę, *rączę), ani syngulatywu-deminutywu (*rączątko), znowu pomimo jakiejś samowoli (oczątko?, l.mn. oczątka?, które spotkałem kilka raz w Sieci)?
    Ostatnie pytanie: czy są używane te formy jedynie, gdy mówimy z dziećmi lub o dzieciach albo również np. o kobietach?
    Dziękuję!
    Ivan A. Derzhanski
    Bułgarska Akademia nauk
  • od…do… czy od… po…?
    7.05.2014
    7.05.2014
    Chciałbym zapytać o konstrukcję od [czegoś] po [coś], którą posługujemy się, aby wyznaczyć jakiś zakres, np. od postulatów gospodarczych po ustrojowe i społeczne. Czy błędem byłoby wymienienie w niej przyimka po [coś] na do [czegoś], np. od postulatów gospodarczych do ustrojowych i społecznych?
  • regionalne dla
    3.12.2008
    3.12.2008
    Witam,
    pochodzę z Suwałk, gdzie bardzo często mówi się słowo dla. Wyrażenie na przykład „Daj to Maćkowi” zastępowane jest przez „Daj to dla Maćka”. Chciałbym zapytać, czy można uznać to za regionalizm. Mieszkańcy owych okolic są poniekąd po takich zwyczajach językowych rozpoznawani.
    Uprzejmie dziękuję za odpowiedź.
  • wybór orzeczenia przy tzw. podmiocie szeregowym
    11.09.2012
    11.09.2012
    Dzień dobry,
    w najnowszym wydaniu internetowego tygodnika trafiłam na zdanie: „Tak, wszyscy licealiści, gimnazjaliści i inne formy życiowe powitali utęsknione mury szkolne”. Mam pytanie odnośnie czasownika powitać. Powinien być on odmieniony w takiej formie, jaka jest w cytowanym zdaniu, czy też jako powitały?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego